Επενδύσεις 5 δισ. για τα σκουπίδια μέχρι το 2020

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΑ 19 ΝΕΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΟΥΝ ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Προβληματίζει η ευρύτατη χρησιμοποίηση της βιοξήρανσης, μιας τεχνολογίας που εφαρμόζεται ελάχιστα στο εξωτερικό

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΠΟΥΓΑΝΗ

Σας προβληματίζει η υποτυπώδης ανακύκλωση, η προβληματική λειτουργία σχεδόν όλων των διαθέσιμων μονάδων καθώς και των χωματερών που βαφτίζονται ΧΥΤΑ;

Διαλογή απορριμμάτων στα Ανω Λιόσια. Πάνω, ο ΧΥΤΑ Μαυροράχης, όπου προβλέπεται η κατασκευή εργοστασίου ενεργειακής αξιοποίησης σκουπιδιών.

Μην ανησυχείτε καθόλου, καθώς το ελληνικό κράτος σχεδιάζει 19 νέα εργοστάσια επεξεργασίας απορριμμάτων μέσω του εθνικού σχεδίου διαχείρισης. Μεταξύ τους τεράστιες μονάδες που όμοιές τους δεν θα υπάρχουν σε ολάκερο τον κόσμο, όπως το εργοστάσιο βιοξήρανσης στη Φυλή.

Για να εφαρμοστεί όμως το «εθνικό σχέδιο διαχείρισης» θα βάλουμε πολύ γερά το χέρι στην τσέπη. «Εως το 2020 θα απαιτηθούν επενδύσεις ύψους 4,8 έως 5,6 δισ. ευρώ» αναφέρει μελέτη του Αλ. Οικονομόπουλου, καθηγητή στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά το ετήσιο κόστος διαχείρισης θα κινείται μεταξύ 1,3 και 1,6 δισ. ευρώ. Και κάποτε οι άνθρωποι έψαχναν στις άκρες του κόσμου κρυμμένο χρυσάφι.

Σήμερα, στην εποχή της κρίσης, τους θησαυρούς υπόσχεται η τεχνολογία της βιολογικής ξήρανσης. Και μόνο στην Ελλάδα. Το λέμε αυτό καθώς, όπως μας πληροφορεί η ίδια μελέτη, «σε ολόκληρο τον κόσμο τα εργοστάσια τα οποία διαθέτουν τη συγκεκριμένη τεχνολογία επεξεργάζονται μόλις 1.986.115 τόνους τον χρόνο».

Δηλαδή κατιτίς παραπάνω από τους 1.955.000 τόνους ανά χρόνο οι οποίοι αποτελούν τη δυναμικότητα των εγκαταστάσεων των μονάδων βιολογικής ξήρανσης έχουν αποφασισθεί να δημιουργηθούν μέχρι τώρα στη χώρα μας.

Φαίνεται απίστευτο αλλά περίπου το 1/3 των σκουπιδιών της Ελλάδας θα αξιοποιείται μέσω μιας τεχνολογίας που χρησιμοποιούν μόλις έξι χώρες του κόσμου (Ιταλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Σιγκαπούρη) και μόνο για το 1,35% των συνολικών απορριμμάτων τους! Και η τάση είναι ώς το 2020 να έχει φτάσει στα 4.500.000 τόνους το χρόνο, δηλαδή το 75% των συνολικών σκουπιδιών της χώρας. Κάτι που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις που διαθέτουν τη συγκεκριμένη τεχνολογία θα κάνουν χρυσές δουλειές. Υπενθυμίζουμε ότι στην Ελλάδα οι βασικοί «παίκτες» είναι η Ηλέκτωρ (συμφερόντων Μπόμπολα) και η Μεσόγειος.

Αλλά ας δούμε πιο αναλυτικά τα έργα που ετοιμάζονται. Πάμε πρώτα στην κατασκευή του μεγαλύτερου εργοστασίου βιολογικής ξήρανσης του πλανήτη με δυναμικότητα επεξεργασίας 700.000 τόνων τον χρόνο. Θα κοστίσει 153 εκατ. ευρώ (μόνο η κατασκευή και όχι η λειτουργία). Θα παράγει τουλάχιστον 250.000 τόνους ανακυκλώσιμου υλικού SRF παρόμοιου με το RDF που βγάζει το Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης - Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) Ανω Λιοσίων, το οποίο είναι άγνωστο πού θα καταλήγει. Αν δηλαδή θα «αξιοποιείται ενεργειακά» όπως είναι το μότο των εμπόρων της συγκεκριμένης τεχνολογίας.

Τη λύση της βιοξήρανσης επέλεξαν και οι τοπικές αρχές της Αχαΐας. Το θέμα έφτασε στη Βουλή από το ΚΚΕ. Στην ερώτηση που κατέθεσαν βουλευτές του, επισημαίνουν πως «με τη σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων κυβερνητικών υπηρεσιών, ετοιμάζεται να δημοπρατηθεί η κατασκευή πανάκριβης μονάδας βιολογικής ξήρανσης όλων σχεδόν των απορριμμάτων του Ν. Αχαΐας (150.000 τον./έτος) προϋπολογισμού 70 εκατ. ευρώ από δημόσιους πόρους (ΕΣΠΑ), καθώς και η λειτουργία της μονάδας αυτής επί 20 χρόνια από τον επιχειρηματικό όμιλο που θα την κατασκευάσει».

Προσθέτουν μάλιστα ότι «συγκριτικά με παρόμοιας τεχνολογίας μονάδα (βιολογική ξήρανση) που λειτουργεί στο νομό Ηρακλείου το κόστος κατασκευής είναι τρεισήμισι φορές υψηλότερο (410 ευρώ/τον. το έτος έναντι 120 ευρώ /τον. το έτος), ενώ το κόστος λειτουργίας μπορεί να προκύψει ακόμη μεγαλύτερο, ανάλογα με την "τύχη" που θα έχουν τα "βιοξηραμένα" σκουπίδια».

Οπως και στην Αχαΐα έτσι και στην Ημαθία δεν έχουν τέτοιου είδους προβληματισμούς αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις. Ετσι τον περασμένο Μάρτιο ο Ενιαίος Σύνδεσμος Διαχείρισης Απορριμμάτων Ημαθίας υπέγραψε σύμβαση με την εταιρεία Ηλέκτωρ για τη δημιουργία μονάδας επεξεργασίας δυναμικότητας 100.000 τόνων ετησίως καθώς και παραπλήσιου Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ).

Στην Θήβα κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς θα γίνει μετά τη ματαίωση των σχεδίων της Ηλέκτωρ για κατασκευή εργοστασίου «ενεργειακής αξιοποίησης» ή καύσης όπως είχαν καταγγείλει επανειλημμένα πολίτες της περιοχής. Η αντίδρασή τους ήταν τόσο έντονη ώστε τον περασμένο Μάρτιο η εταιρεία απέσυρε το ενδιαφέρον της για την επένδυση.

Εργοστάσιο «ενεργειακής αξιοποίησης» απορριμμάτων προβλέπεται και για τη Θεσσαλονίκη μέσα στον ΧΥΤΑ Μαυροράχης. Θα επεξεργάζεται 400.000 τόνους και θα κοστίσει 242 εκατομμύρια ευρώ. Την απόφαση πήρε τον περασμένο Μάρτιο ο Σύνδεσμος ΟΤΑ Νομού Θεσσαλονίκης και ήδη υπάρχουν έντονες αντιδράσεις από δημάρχους αλλά και κινήσεις πολιτών.

Ο,τι δηλαδή συμβαίνει στην Ηλεία, όπου είναι έντονη η αντίδραση των κατοίκων της περιοχής (Τριανταφυλλιά, στην κοινότητα Καρδαμά) στο εργοστάσιο που σχεδίαζε να φτιάξει ο δήμος Αμαλιάδας. Την υπόθεση περιέπλεξε η ανακάλυψη το 2008 σημαντικών αρχαιολογικών μνημείων, όπως είναι οι θολωτοί μυκηναϊκοί τάφοι που ήρθαν στην επιφάνεια.

«Υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις»

Από την μελέτη «Εργαλεία του Jessica για τη διαχείριση των στερεών απορριμμάτων στην Ελλάδα», που πραγματοποίησαν οι εταιρείες περιβαλλοντικών μελετών «Euroconsultans» και «ΕΡΤΑ»:

«Στην Ελλάδα η εφαρμογή όλων των τεχνολογιών διαχείρισης απορριμμάτων είναι γεμάτη με προβλήματα που συχνά αναδύονται εξαιτίας των υπεραισιόδοξων εκτιμήσεων για την τεχνική, θεσμική και οικονομική δυνατότητα υλοποίησης. Υπερεκτιμήσεις για τη θερμογόνο δύναμη των σκουπιδιών στην περίπτωση των έργων αποτέφρωσης. Για τη ζήτηση της αγοράς για το κομπόστ και τα ανακυκλώσιμα. Για τις τεχνικές ικανότητες, τη διαθέσιμη λειτουργία, τον προϋπολογισμό κόστους συντήρησης. Υπερεκτιμήσεις που υπήρξαν η κύρια αιτία αποτυχίας των επενδύσεων».

πηγή: Ελευθεροτυπία