11 Νοεμβρίου 1887: Εκτελούνται οι «Μάρτυρες του Haymarket»

Μια από τις πιο σημαντικές ημερομηνίες για το αναρχικό και το εργατικό κίνημα θεωρείται η 11/11, αφού σαν σήμερα το 1887 έρχονται αντιμέτωποι με τη θανατική ποινή οι τέσσερις αναρχικοί που είχαν κατηγορηθεί άδικα για το θάνατο ενός αστυνομικού από βόμβα στα επεισόδια του Haymarket ενάμιση χρόνο νωρίτερα. Οι August Spies, Albert Parsons, Adolph Fischer, George Engel, που πρωτοστάτησαν στην ιστορική πρωτομαγιά του 1886 θα αναδειχθούν σε ήρωες του Αναρχισμού, με την Emma Goldman να έχει δηλώσει πως αποτέλεσαν «την πιο κρίσιμη επιρροή στην ύπαρξή της.»

Στις 4 Μαϊου του 1886 τα εργατικά σωματεία του Σικάγο οργανώνουν συγκέντρωση στην πλατεία Haymarket με αφορμή την αστυνομική βία που είχε ξεσπάσει τις προηγούμενες μέρες ενάντια στο κίνημα του οχτάωρου, με αποκορύφωμα τις δολοφονίες απεργών από την ιδιωτική εθνοφρουρά Pinkerton στη φάμπρικα McCormick. Το συλλαλητήριο ξεκινάει ομαλά, με τον Spies να ξεκαθαρίζει στην ομιλία του πως «δεν έχουμε σκοπό να ξεκινήσουμε επεισόδια, παρά τις πολεμικές προετοιμασίες των αυτοαποκαλούμενων δυνάμεων του νόμου και της τάξης.»

Ωστόσο, τα επεισόδια ξεσπούν όταν οι αστυνομικές δυνάμεις θα προσπαθήσουν να διαλύσουν τη συγκέντρωση και κάποιος, άγνωστος μέχρι σήμερα, θα πετάξει μια αυτοσχέδια βόμβα προς το μέρος τους, σκοτώνοντας τον Mathias J. Degan. Η αστυνομία απαντάει άμεσα, πυροβολώντας προς όλες τις κατευθύνσεις, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας πάνω από 50 διαδηλωτές αλλά και συναδέλφους. Το συγκεκριμένο περιστατικό θεωρείται πως παρήγαγε για πρώτη φορά το στερεότυπο του αναρχικού που πετάει βόμβες.

Τις επόμενες μέρες συλλαμβάνονται οκτώ αναρχικοί, οι περισσότεροι γερμανικής καταγωγής, που κατηγορούνται ως ηθικοί αυτουργοί της δολοφονίας του Degan, με τη δικαιολογία ότι οργάνωσαν τη συγκέντρωση. Ο αμερικανικός τύπος έρχεται να πολώσει ακόμα περισσότερο την κατάσταση, χαρακτηρίζοντας τους κατηγορούμενους «αιμοσταγή κτήνη,» «κόκκινα καθάρματα,» «δειλούς,» «κλέφτες,» «δολοφόνους» και «δαίμονες.» Σε άρθρο τους με τίτλο «Το κόκκινο χέρι της Αναρχίας,» οι New York Times περιγράφουν το περιστατικό ως το «ματωμένο καρπό της εγκληματικής διδασκαλίας των αναρχικών.» Ο Edward Aveling, γαμπρός του Karl Marx, θα απαντήσει στα δημοσιεύματα αυτά σημειώνοντας πως «σε περίπτωση που αυτοί οι άντρες κρεμαστούν, θα ευθύνεται η Chicago Tribune.»

Η δίκη, που έχει χαρακτηριστεί μια από της πιο σοβαρές κακοδικίες στην ιστορία των ΗΠΑ, θα καταδικάσει και τους οκτώ αναρχικούς, στέλνοντας τους εφτά στην αγχόνη χωρίς να υπάρχουν στοιχεία που να τους συνδέουν με τη βόμβα. Το κατηγορητήριο μιλάει για συνωμότες που δεν αποθάρρυναν το δράστη και άρα είναι το ίδιο υπεύθυνοι. Ο αδερφός του Parsons, θα προσκομίσει στοιχεία που συνδέουν πράκτορες της Pinkerton με την επίθεση, μια εκδοχή που ενστερνιζόταν η πλειοψηφία της εργατικής τάξης. Μάλιστα, το 1893 ο κυβερνήτης του Illinois θα αθωώσει τους κατηγορούμενους (τους περισσότερους μετά το θάνατό τους), θεωρώντας ως ηθικό αυτουργό την ατιμωρησία των δολοφονιών της Pinkerton που οδήγησαν στο Haymarket.

Από τους εφτά μελλοθάνατους, οι δύο (Michael Schwab και Samuel Fielden) αποδέχονται τις κατηγορίες και καταδικάζονται σε ισόβια, ενώ ο Louis Lingg αυτοκτονεί στο κελί του μια μέρα πριν τον απαγχονισμό. Στις 11 Νοεμβρίου, οι Spies, Parsons, Fischer και Engel οδηγούνται στην κρεμάλα τραγουδώντας τη «Μασσαλιώτιδα» και τον ύμνο της Διεθνούς. Σύμφωνα με καταγραφές, μερικές στιγμές πριν κρεμαστεί, ο Spies θα ξεφωνίσει: «Θα έρθει ο καιρός που η σιωπή μας θα είναι πιο δυνατή από τις φωνές που πνίγετε σήμερα.»

πηγή: tvxs.gr